De term “psychose” dekt vele ladingen: mensen kunnen te maken hebben met klachten op vlak van waarneming of inhoud van denken, en/of het formele denken, en/of psychomotore armoede of onrust:
Een persoon die een psychose doormaakt, kan vaak moeilijk een onderscheid meer maken tussen zaken die van buitenaf komen en zaken die zich in zijn innerlijke beleving afspelen. Hij of zij heeft soms bepaalde wanen of hallucinaties. Het kan ook zijn dat hij erg verward is in zijn denken en handelen.
Een psychose kan kortdurend en eenmalig zijn of regelmatig terugkeren. In beide gevallen is de ervaring erg schokkend en onrustwekkend. Waar vroeger nogal wat pessimisme was bij hulpverleners over het verloop van een psychose, komt nu het “herstel” meer op de voorgrond als toekomstperspectief. Kijk dus zeker ook eens op deze website.
Waan
Van wanen spreken we als iemand hardnekkige denkbeelden heeft die niet met de werkelijkheid overeenkomen. Meestal staat de persoon zelf centraal in deze waan. Enkele typische wanen zijn:
- Achtervolgingswaan: mensen denken dat ze achtervolgd worden of het slachtoffer zijn van een complot.
- Identiteitswaan of grootheidswaan: mensen denken bijvoorbeeld dat ze een afgezant van God zijn of de president van de Verenigde Staten.
- Betrekkingswaan: mensen denken dat bepaalde gebeurtenissen, zoals berichten op de televisie of radio, speciaal voor hen bedoeld zijn.
- Erotomane waan: mensen zijn ervan overtuigd dat een bepaalde persoon verliefd is op hen maar dat niet durft te uiten. Elk onschuldig signaal wordt geïnterpreteerd als een verborgen romantische boodschap. Dat is vaak het geval bij stalkers (van beroemde personen bijvoorbeeld).
Hallucinaties
Van hallucinaties spreken we als mensen zaken horen, zien, ruiken, voelen… die er niet zijn. De meest voorkomende hallucinatie is stemmen horen. Deze stemmen kunnen commentaar en advies geven en soms ook (gevaarlijke) opdrachten geven.
Het verwarde gedrag van mensen in een psychose uit zich in bijvoorbeeld te snel, te langzaam of chaotisch denken. De gedachten kunnen erg onsamenhangend zijn, zodat de omgeving er niets meer uit kan opmaken. In een aantal gevallen kunnen mensen met een psychose zich ook heel vreemd gaan bewegen, ze rennen bijvoorbeeld rond in kringetjes, of ze bewegen helemaal niet meer.
Een getuigenis
Een getuigenis van Wilma Boevink over haar psychose vind je hier.
